In Frankrijk is het beeld van de jeugd vaak verbonden met vrijheid, studie, idealen en protest. Toch speelt er iets dat minder zichtbaar is: schulden. Waar schulden eerder werden gezien als een probleem van gezinnen of ouderen, verschuift de aandacht de laatste jaren naar een andere groep. Steeds meer Franse jongeren hebben te maken met financiële zorgen. Niet altijd zichtbaar, maar wel aanwezig, vaak in stilte.
Vooral studenten lijken kwetsbaar. De kosten voor het hoger onderwijs zijn in Frankrijk relatief laag vergeleken met andere landen, maar toch kampen veel studenten met tekorten. Niet door hoge collegegelden, maar door de kosten van levensonderhoud. Huur, vervoer, verzekeringen en voeding drukken zwaar op hun maandbudget. En dan hebben we het nog niet over laptops, studieboeken en digitale voorzieningen.
Om rond te komen, werken veel studenten naast hun opleiding. Volgens recente cijfers van het ministerie van Onderwijs heeft ongeveer 45% van de studenten een bijbaan. Sommigen doen dat om ervaring op te doen, maar voor velen is het simpelweg noodzaak. Toch levert dit bijbanenstelsel geen oplossing voor iedereen. Niet iedere student kan werk combineren met een zwaar lesrooster of onregelmatige stages.
Steeds meer jongeren kiezen daarom voor andere oplossingen: kredieten, uitgestelde betalingen of leningen via apps. Verschillende fintechbedrijven bieden diensten aan waarmee je met een paar klikken geld kunt lenen of aankopen kunt doen die pas later betaald hoeven te worden. Het lijkt aantrekkelijk: snel, flexibel en zonder direct contact met een bank. Maar hier schuilt ook het risico.
De Franse overheid en consumentenorganisaties maken zich zorgen. Jongeren zijn volgens hen vaak onvoldoende op de hoogte van de gevolgen van dergelijke leningen. Rentepercentages, terugbetalingsvoorwaarden en bijkomende kosten worden onderschat. Het gevoel van ‘even overbruggen’ kan snel omslaan in structurele schulden. Vooral bij jongeren zonder stabiele thuissituatie of zonder financiële opvoeding thuis.
Daarnaast speelt de invloed van sociale media een rol. Het verlangen om mee te doen, om erbij te horen, zorgt voor druk. Influencers promoten kleding, technologie of reizen die niet binnen elk budget passen. Jongeren willen niet achterblijven en kiezen soms voor koopgedrag dat boven hun middelen ligt. Deze sociale druk wordt versterkt door algoritmes die steeds opnieuw verleiden tot aankopen.
In Parijs en andere grote steden worden nu programma’s uitgerold om financiële educatie op scholen te verbeteren. Leerlingen krijgen lessen over budgetteren, sparen en het vermijden van onnodige schulden. Ook universiteiten bieden workshops aan waarin studenten leren omgaan met geld en lenen. Toch blijft het een uitdaging om jongeren écht te bereiken. Financiële zelfstandigheid is aantrekkelijk, maar verantwoordelijkheid is minder populair.
Sommige gemeenten, zoals Lyon en Nantes, hebben inmiddels ook hulploketten ingericht speciaal voor jongeren met geldproblemen. Hier kunnen zij terecht zonder oordeel, en worden ze begeleid in het aflossen van schulden of het vinden van duurzame oplossingen. Vaak werkt dit beter dan strenge waarschuwingen, omdat het de drempel verlaagt om hulp te zoeken.
Er zijn ook initiatieven vanuit de bankensector. Sommige Franse banken bieden jongerenrekeningen aan met limieten en waarschuwingen bij overbesteding. Via apps worden jongeren bewust gemaakt van hun uitgaven en krijgen ze spaarincentives. Toch blijft dit beperkt, want banken hebben ook commerciële belangen en staan soms zelf aan de basis van het probleem.
Een ander aspect waar zelden over wordt gesproken, is de mentale impact van schulden op jongeren. Uit onderzoek blijkt dat jonge mensen met geldproblemen vaker kampen met stress, concentratieproblemen en somberheid. De angst om rekeningen niet te kunnen betalen, of om financiële hulp te moeten vragen aan ouders, legt druk op hun dagelijks leven. Dit blijft vaak onder de radar, omdat schuld nog altijd met schaamte gepaard gaat.
De Franse cultuur, waarin onafhankelijkheid en zelfredzaamheid hoog in het vaandel staan, maakt het niet altijd gemakkelijker om over geldproblemen te praten. Jongeren die niet uit financieel stabiele gezinnen komen, voelen zich vaak bezwaard. Ze willen hun ouders niet belasten of durven geen hulp te vragen uit trots. Hierdoor blijven schulden vaak langer onzichtbaar dan nodig.
Toch begint er langzaam een omslag te komen. In talkshows, podcasts en online video’s praten jongeren steeds vaker openlijk over hun financiële worstelingen. Deze verhalen doorbreken taboes en laten zien dat financiële problemen geen teken van falen zijn. Het zijn omstandigheden, keuzes en soms gewoon pech. Door openheid te creëren, ontstaat ruimte voor begrip én beleid.
Wat duidelijk is: het probleem van schulden onder Franse jongeren is geen marginaal verschijnsel meer. Het vraagt om structurele aandacht van scholen, overheden en bedrijven. Niet alleen door schulden te bestrijden, maar ook door jongeren weerbaarder te maken tegen verleidingen, misleiding en sociale druk. Frankrijk staat hierin voor een grote uitdaging.
Zonder actie zal de kloof tussen jongeren met en zonder schulden verder groeien. De toekomst van een hele generatie mag echter niet afhangen van een verkeerde financiële start. Preventie, begeleiding en vooral respect voor hun realiteit zijn daarbij onmisbaar.
Heb jij ervaring met schulden of ken je iemand in je omgeving die hiermee te maken heeft? Laat hieronder je reactie achter – samen maken we het onderwerp bespreekbaar.
