In Frankrijk wordt steeds vaker gesproken over de toenemende schulden bij huishoudens. Hoewel het lang een onderwerp was dat weinig aandacht kreeg in de media, is dat de afgelopen jaren veranderd. Steeds meer Franse gezinnen hebben moeite om het hoofd boven water te houden. Wat zijn de oorzaken van die schuldenlast? En wat doet de Franse overheid eraan?
De schulden van Franse huishoudens bestaan uit verschillende onderdelen. Hypotheken nemen het grootste aandeel in, gevolgd door consumptieve leningen en openstaande rekeningen. Volgens recente cijfers van de Banque de France heeft meer dan 30% van de huishoudens één of meerdere leningen lopen. Vooral in stedelijke gebieden ligt dat percentage nog hoger.
Een van de belangrijkste oorzaken van die schulden is de stijgende kostprijs van het dagelijkse leven. Denk aan huurprijzen in steden als Parijs, Lyon en Bordeaux. Maar ook de energierekening en de kosten voor boodschappen zijn aanzienlijk toegenomen. Tegelijkertijd zijn de lonen de afgelopen jaren amper gestegen. Hierdoor groeit de kloof tussen inkomen en uitgaven.
Vooral jongeren en alleenstaande ouders worden het hardst geraakt. Jonge volwassenen moeten vaak hoge huren betalen, terwijl ze nog aan het begin van hun loopbaan staan. Alleenstaande ouders moeten vaak met één inkomen een heel gezin onderhouden. Deze groepen komen daardoor sneller in de verleiding om te lenen, bijvoorbeeld om meubels, witgoed of zelfs medische kosten te betalen.
Wat opvalt, is dat Franse huishoudens vaker gebruikmaken van doorlopende kredieten en creditcards. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Duitsland of Nederland, waar men wat voorzichtiger is met krediet, wordt lenen in Frankrijk sneller gezien als een oplossing voor korte tekorten. Dit brengt echter risico’s met zich mee. Door de rente op doorlopende kredieten kunnen kleine bedragen al snel oplopen tot grote schulden.
De Franse overheid probeert die schuldenproblematiek in te dammen. Zo is er de ‘Banque de France’-regeling voor overmatige schuldenlast. Wie er echt niet meer uitkomt, kan zich melden bij deze instantie. Zij bekijken dan of er een betalingsregeling mogelijk is. In sommige gevallen wordt een deel van de schulden kwijtgescholden of tijdelijk opgeschort.
Daarnaast zijn er campagnes gestart om mensen bewuster te maken van financiële risico’s. In samenwerking met scholen en maatschappelijke organisaties wordt geprobeerd om de financiële geletterdheid van jongeren te vergroten. Jongeren leren daar bijvoorbeeld hoe rente werkt, wat een lening kost en wanneer het verstandig is om wel of juist geen krediet af te sluiten.
Banken spelen eveneens een rol in dit verhaal. Sommige banken zijn begonnen met het actiever benaderen van klanten met betalingsproblemen. In plaats van te wachten op een incasso, nemen ze proactief contact op om betalingsregelingen te bespreken. Ook zijn er speciale rekeningen geïntroduceerd waarbij rood staan niet mogelijk is, om te voorkomen dat mensen ongemerkt in de problemen raken.
Een ander punt van zorg is de digitalisering van het betalingsverkeer. Apps waarmee je direct kunt kopen en pas later hoeft te betalen, zijn populair onder jongeren. Denk aan ‘Buy Now, Pay Later’-systemen, die op het eerste gezicht onschuldig lijken. Toch kunnen deze platforms het overzicht vertroebelen, waardoor consumenten niet altijd meer weten hoeveel ze precies uitgeven. De overheid overweegt strengere regels om deze vorm van kredietverlening aan banden te leggen.
Toch is het belangrijk om de situatie in perspectief te zien. Vergeleken met andere landen in Europa is de schuldenlast van Franse huishoudens relatief gematigd. In landen als Zweden, Nederland of Denemarken ligt het gemiddelde schuldniveau per huishouden aanzienlijk hoger. Maar het probleem zit in de kwetsbare groepen. Daar neemt het risico op problematische schulden wel degelijk toe.
Economische onzekerheid speelt hierbij ook een rol. Met inflatie, stijgende woonlasten en wereldwijde spanningen is het moeilijk vooruitplannen. Veel Franse gezinnen bouwen daarom geen buffer op, omdat daar simpelweg geen ruimte voor is. Eén tegenvaller — zoals autopech, een onverwachte belastingaanslag of medische kosten — kan dan al leiden tot financiële problemen.
De toekomst zal uitwijzen of de ingezette maatregelen voldoende zijn. Wat vaststaat is dat financiële educatie, toezicht op kredietverlening en sociale vangnetten essentieel blijven. Als Frankrijk deze elementen op elkaar weet af te stemmen, is de kans groot dat huishoudens minder snel in de schuldenval belanden.
Wat denk jij: zou het helpen als jongeren verplicht les kregen in persoonlijke financiën op school? Laat hieronder je mening achter of deel dit artikel als je iemand kent die hier iets aan kan hebben.
